Onze samenleving gaat er vooral vanuit dat een beperking een medisch en persoonlijk probleem is. Het lijkt er op dat die moet worden hersteld of genezen of dat mensen met een beperking zich moeten aanpassen zodat ze kunnen meedoen aan de samenleving. Wat nu als we de samenleving zo inrichten dat dit niet meer nodig is, zodat iedereen kan meedoen. In de gemeente Hoeksche Waard krijgt dit sociale model steeds meer voeten aan de grond.
Dat is onder meer te danken aan het feit dat de gemeente een wethouder heeft aangesteld, speciaal om mensen met een beperking te ondersteunen. Onder leiding van wethouder Joanne Blaak-van de Lagemaat werkt Hoeksche Waard aan een inclusievere samenleving. “Die samenleving staat ervoor dat ieder mens ertoe doet en van waarde is, en zo volledig mogelijk kan meedoen”, licht ze toe.
wethouders Paul Bogaard en Joanne Blaak-van de Lagemaat. Foto: Esther Janssen.
Doelgroepen
“Helaas spreken we nu nog heel erg in doelgroepen. Dat zit nog erg in onze taal. Daar willen we verandering in brengen. Nu bedenken wij wat er nodig is voor die ander. Dat is vaak stigmatiserend. Ik heb jarenlang gewerkt bij het Leger des Heils en daar gezien wat het met je doet als je anders bent dan gemiddeld, en wat sociale uitsluiting met je doet. De samenleving is divers, en iedereen heeft zijn eigen rol te spelen.”
Haar portefeuille moet als een rode draad gaan lopen door alle portefeuilles heen. “Een inclusieve samenleving, dat zijn wij 87.000 inwoners allemaal. Wij horen allemaal bij de Hoeksche Waardse samenleving. Bovendien vind je voor het probleem in de ene sector, het antwoord in een andere sector. Oplossingen liggen vaak in het gewone leven.”
Onbewust bekwaam
Nog weinig gemeenten in ons land hebben net als Hoeksche Waard een wethouder met zo’n portefeuille. Toch zou collega-wethouder Paul Bogaard, van economie, sport en werkgelegenheid, het liever nog anders zien. “De ernst van de zaak zie je eigenlijk al terug in het feit dat we een portefeuille inclusieve samenleving hebben. We moeten er dus met zijn allen nog over nadenken, het is nog geen vanzelfsprekendheid. Hoe groot wordt een pictogram op een verkeersbord? Dan pakken we het gemiddelde mens. Hoe hoog moet het knopje komen in de lift? Dan pakken we de gemiddelde hoogte.
Mijn droomwens is dat de inclusieve samenleving geen portefeuille is, maar een manier van werken wordt, een manier van denken. Op die manier zijn we op een gegeven moment met zijn allen onbewust bekwaam op het gebied van inclusie. Alles moet voor iedereen bereikbaar zijn. Er moeten geen drempels opgeworpen zijn, letterlijk en figuurlijk. Je gaat uit van de eigen keuze van de mens. Maar die moet die keuze wel hebben. Die inclusiegedachte zit echter nog niet in ons dna. Daarom hebben we de portefeuille ingesteld.”
Zelf leerde Bogaard de nieuwe denkwijze op een cursus van Xandra Koster bij Niets Over Ons Zonder Ons. “Dat was echt voor mij een eyeopener. Ik dacht zelf tot voor kort ook nog vanuit dat medische model. Xandra heeft me echt geïnspireerd. Bewustwording is volgens mij de belangrijkste sleutel voor iedereen. Het is echt daarom voor ons andere portefeuillehouders nodig om hier extra aandacht voor te krijgen zodat we Joanne kunnen steunen dit te realiseren. Samen moeten we onbewust bekwaam worden.”
