Duurzame landbouw laat Denizli weer bloeien

Toen de Turkse overheid in de jaren ’80 van de vorige eeuw stopte met de staatsproductie van tabak moesten de boeren in de bergen van Denizli op zoek naar een andere bron van inkomsten. Met de hulp van de Kütaş Group vonden ze die in de duurzame productie van oregano. ‘Jonge mensen zien weer een toekomst in landbouw.’

De Denizli regio ligt drie uur rijden oostelijk van de stad Izmir. Dit bergachtige gebied bestaat uit kleine bergdorpjes en ligt op een hoogte van tussen de 600 en 1200 meter. Nadat de tabaksproductie eind vorige eeuw aan zijn eind kwam moesten de achtduizend kleinschalige boeren in de regio op zoek naar een alternatief.

Oregano als alternatief

“We introduceerden oregano als commercieel levensvatbaar gewas”, vertelt Kazim Gürel, President van de Kütaş Group, die haar thuis heeft in Izmir. De meerderheid van de boeren in de Denizli-regio werkt nu voor ons met oregano. Met dit kruid als alternatief hebben we eigenlijk de regio geholpen te overleven. We hebben banen teruggebracht in de dorpen en zo de trek naar de stad helpen voorkomen, die je vaak ziet in kleine dorpen zoals deze in Denizli. Dankzij de oreganoproductie zijn de dorpen weer levendig. Oregano is een sterke economische factor in de regio gebleken en vormt nu de belangrijkste inkomstenbron voor 25 dorpen. In 2016 werd in de regio op 11.000 ha zo’n 12.000 ton oregano verbouwd. Deze productie zorgt voor banen, inkomsten en levensstijl. De boeren, maar ook de jongeren, kunnen nieuwe huizen, tractoren en auto’s kopen. Dankzij oregano kunnen ze onderwijs betalen voor hun kinderen. Jonge mensen zien weer een toekomst in landbouw en mensen zijn weer trots op wat ze produceren. Dit is een geweldige vorm van duurzaamheid.”

Oreganovelden in bloei in Denizli.

Rainforest Alliance certificering

Samen met de Kütaş Group werken de boeren nu om hun landbouwmethoden te veranderen richting duurzaamheid en Rainforest Alliance certificering. De Kütaş Group heeft al sinds twee jaar de certificering voor de eigen boerderij die anderhalf uur rijden van Izmir af ligt. Duurzaamheid speelde altijd al een belangrijke rol in het beleid van het bedrijf, dat in 1980 werd opgezet door de familie Gürel, een vierde generatie familie uit Izmir met wortels in de tabaksindustrie. De kennis en ervaring gebruikte ze voor de productie van laurier. Begonnen als één-kamerproject kende het jonge bedrijf al na het eerste seizoen succes, met een productie van twee ton aan laurier.

Gürel: “We waren klein maar bewapend met het juiste idee: om continu te streven naar de hoogste kwaliteit en klanttevredenheid.” De groei van de nieuwe kruiden- en specerijen producent was gestaag en binnen 20 jaar groeide Kütaş uit tot de grootste verwerker van de Mediterrane specerijen ter wereld. Haar vlaggenschip daarbij werd oregano.

Kütaş is nu dan ook, met meer dan 50 procent aandeel van de wereldmarkt, de grootste producent en aanbieder van dit bekende kruid, dat je voor zoveel doelen kunt gebruiken. Natuurlijk is het vooral bekend als smaakmaker voor Italiaanse, Turkse en Griekse gerechten, maar het speelt ook een belangrijke rol in de productie van cosmetica en medicijnen. Turkije is een van de grootste producenten van oregano, en daarvan komt 30 procent van Kütaş. De oregano die wordt geëxporteerd uit Turkije is niet altijd even puur. Vaak wordt het gemengd met gedroogde olijfblaadjes. Als je kijkt naar de export van pure oregano, verzorgt Kütaş de helft van de productie. De Kütaş oregano wordt wereldwijd verkocht aan bekende voedselproducenten, van Japan, VS tot Europa.

Duurzame landbouw

Er zijn talloze uitdagingen in de productie van duurzame oregano, maar het vermengen met gedroogde olijfblaadjes om meer winst te maken, is een van de grootste. Het komt overigens ook bij de productie van andere Mediterrane specerijen voor.

Pure oregano is dan ook echt een specialiteit, stelt Gürel. “Mensen vinden het steeds meer en meer belangrijk waar hun product vandaan komt. Traceerbaarheid is een groeiende trend onder consumenten. Het helpt dan ook niet dat er gesjoemeld wordt met de specerijen. Meer dan de helft van de oregano die wordt geëxporteerd is aangevuld met olijfblaadjes. Bewustzijn van origine en puurheid bestaat vooral onder high-end bedrijven, die al een goede reputatie hebben. Het heeft nog niet de mainstream bereikt. Maar het groeit wel. Rainforest Alliance helpt ons om de hele keten meer transparant te maken. Een goed landbouwproduct is het allerbelangrijkst, maar de hele keten moet helder zijn. De preventie van vervalsing is essentieel voor de verdere verduurzaming van de kleinschalige boeren. Als het vermengen met olijfblaadjes en andere blaadjes wordt tegengegaan zouden ze twee keer zoveel oregano kunnen produceren, en nog meer mensen in de regio zouden ervan profiteren.”

Daarom is Gürel de Kütaş Herb Club gestart om leden een belangrijke stimulans te geven, financieel als via educatie en certificering. “Rainforest Alliance certificering is echt iets waar de boeren naar streven. Het brengt hen discipline. certificering is als een kroon die ze kunnen verdienen en dan trots kunnen dragen als duurzame boer. Het geeft ze een template die ze kunnen volgen in hun werk. We leren de boeren hoe ze kunnen werken aan schonere productie en betalen ze een premie die we niet doorberekenen aan onze klanten. Dit is een investering die we maken als deel van de duurzame reis die met Kütaş zijn aangegaan. Onze klanten waarderen dat aan ons. Bedrijven vragen ons steeds vaker om duurzaamheid. Het is een trend in ontwikkeling. Je ziet steeds vaker dat je met duurzaamheid je kunt onderscheiden op de markt.”

Wilde oogst

De volgende stap die Gürel voor ogen heeft is om ook de wilde oogst, of ook wel wildpluk, gecertificeerd te krijgen. Sommige Mediterrane kruiden zijn namelijk moeilijk te cultiveren, zoals wilde salie, dat Kütaş oogst in Albanië. “In de transitie naar duurzame landbouw hebben we ook deze wilde oogst nodig. Daarom zijn we erg enthousiast om te horen dat Rainforest Alliance een certificeringprogramma heeft rond wilde oogst. We zouden graag de eerste willen zijn die met deze certificering meedoen. In onze reis naar duurzaamheid zijn we namelijk een van de pioniers op het gebied van kruiden en specerijen. We zijn ambitieus. Naast wilde oogst willen we ook certificering krijgen voor onze andere kruiden en specerijen zoals korianderzaadjes of onze knoflookproducten, die we verbouwen en importeren uit China in onze Europese handelsbedrijf ESS in Antwerpen.”

Lees meer over de duurzame reis van de Kütaş Group: http://kutas.com.tr 

Kazim Gürel, samen met een aantal boeren in Denizli.