Investeren in je werkomgeving. Wat levert dat op?

Dat je beter werkt in een fijne werkomgeving mag duidelijk zijn. Maar hoe groot is die relatie? Werken je mensen productiever als ze een espressobar op de werkvloer hebben? Of met slimme ICT-toepassingen? Met andere woorden wat levert het op om te investeren in de werkomgeving? Wim Pullen, directeur Center for People and Buildings (CfPB), legt uit. Interview voor de sites Over Het Nieuwe Werken en PW De Gids.

Pullen leidt het onderzoeksprogramma ‘Smart Business Cases’, waarin de relatie tussen investeringen in de kantoor- en werkomgeving en de opbrengsten daarvan centraal staat. De onderzoekers kunnen steeds beter de kosten en baten bepalen van twee van de meest actuele doelstellingen van werkgevers: ‘Efficiënt werken’ en ‘Aantrekkelijk werkgeverschap’.

Dat is in de praktijk niet altijd een even eenduidige relatie. “De werkelijkheid is vaak weerbarstiger dan lijkt”, aldus Pullen. “Wat wij doen is uitzoeken hoe het echt zit.”

Wim Pullen

Dus wat levert investeren in een goede werkomgeving op?
“Nou, allereerst levert het een hoop gedoe op. We willen goede, eerlijke, echte en bruikbare gegevens hebben. Daar is niet iedereen bij gebaat want aan positieve punten zit vaak ook een keerzijde. Het komt voor dat de negatieve kanten verbloemd worden door slimme marketing. Kijk bijvoorbeeld naar de fancy kantoren die in opkomst zijn, zoals The Edge: ik zou de nadelen van dat gebouw voor de gebruikers willen kennen. Of de keerzijde van het verhaal over duurzaamheid en wat dat doet met de effectiviteit van het gebouw en de prestaties van de mensen die daar werken. Nu zie je de WELL-Standaard opkomen. Maar de rol van de werkomgeving is maar relatief.”

Hoe bedoel je?
“Kijk naar de gezondheid. Je kan daaraan best een bijdrage leveren door te investeren in een goede werkomgeving. Maar of je gezond of ongezond bent ligt toch vooral aan het gedrag van de mensen zelf. Hebben ze een fatsoenlijke levensstijl naast het zittend werk dat ze doen? Ons werkend leven wordt slechts ten dele bepaald wordt door het kantoor. Hoe we eten, drinken en bewegen is van veel groter invloed. En dan nog is dit geen garantie voor gezondheid. Het is dit relatieve belang dat ik graag wil benadrukken. Vanuit organisatieperspectief moet je vooral je afvragen wat de dingen zijn die je doet om de prestaties van je mensen te verbeteren, hoe je ze het best ondersteunt.”

Zoals met Het Nieuwe Werken?
“Sinds iedereen met HNW en activiteit gerelateerd werken bezig is, zijn mensen minder tevreden geworden in hun werk de stress lijkt to te nemen. De effecten van HNW appelleren niet altijd aan werknemers. Mensen willen zich bijvoorbeeld concentreren. Als ze daarin worden belemmerd is dat een grote stoorfactor. Er is geobserveerd dat in een kantoortuin je één  visuele of auditieve storing per minuut hebt. Dat zijn dus zestig storingen per uur. Dan betekent dus – als je gevoelig bent voor beweging of geluid – zestig keer weer opnieuw in je flow komen, als dat sowieso gelukt is Kortom, heb je wel concentratieplekken of de mogelijkheid om thuis te werken? Er zitten veel haken en ogen aan Het Nieuwe Werken.”

We moeten dus genuanceerder kijken naar de baten van HNW?
“Ja, ook bij Het Nieuwe Werken gaat het uiteindelijk erom of je mensen hun werk fatsoenlijk kunnen doen. Dat ligt dus niet altijd aan de werkomgeving. Kijk bijvoorbeeld bij een bank. Daar hebben medewerkers te maken hebben met de vrees voor de invloed van  startups. Alleen al door de gedachte daaraan raken sommigen verlamd. De invloed van de werkomgeving is dus relatief. Werkgeluk gaat meer om of je plezier hebt in je werk, in de inhoud ervan, of leuke collega’s hebt en natuurlijk het salaris.”

Die relatieve invloed van de werkomgeving wil je dus benadrukken op het Congres Over Het Nieuwe Werken?
“Ja, we kunnen best kosten en baten bepalen op basis van doelstellingen die we de komende jaren van belang worden. Met een goede werkomgeving kun je bijdragen aan je bedrijfsimago, aan innovatiekracht en betere samenwerking. Maar deze containerbegrippen hangen niet alleen af van de werkomgeving. Het succes hangt ook bijvoorbeeld af van de stijl van je manager. Ook speelt het mee of je goed eet en drinkt. Dat is   heel belangrijk voor je cognitieve prestaties. Net als de bekende hongerklop  bij de wielrenners heb je ook de kantoorklop. Kortom, het is een heel samenspel van catering, ICT, management en werkomgeving.”